|
|  |
verslag verklaringen Kok en van Aartsen
campagne tegen clusterbommen - 27.01.2004 13:45
Op indymedia werd de afgelopen weken opgeroepen de rechtzaak te bezoeken waarin Kok, van Aartsen, de Grave en van Nieuwenhoven moesten worden bevraagd over de juridische medeverantwoordelijkheid in deze NAVO bombardementen:
1 22-23 april 1999: TRS studio Belgrado
2 7 mei 1999 : clusterbombardement op Nis.
we gingen luisteren wat de getuigen te melden hadden.
Rechtercommissaris in deze zaak: Koppen. Commissie die oorlogsmisdrijven Joegoslavie aanklaagt was vertegenwoordigd door Mr. Steijen.
Nabestaanden van RTS slachtoffers eisen een proces tegen de Nederlandse staat en verantwoordelijke politieke leiders.
Ze wenden zich daarom tot de Nederlandse rechter.
Gecoordineerd door de Permanente Commissie inzake Nederlandse oorlogsmisdrijven in Joegoslavie worden hier processen gevoerd tegen oorlogsmisdrijven van de NAVO tegen Joegoslavie.
Dit is de eerste keer dat westerse politici zich over de NAVO agressie op de Balkan moeten verantwoorden.
Voorafgaand aan en tijdens de rechtzaak, die om half 10 gisterochtend begon, stonden mensen buiten het gerechtsgebouw aan de prins Clauslaan in den Haag te protesteren tegen clusterbommen en er waren ook herdenkingskruisen voor degenen die bij beide bombardementen waren omgekomen.
Het steuncommittee voor het RTS proces deelde flyers uit en Christa van Velzen gaf ook posters en flyers.
Ik heb nog geprobeerd zo'n poster mee naar binnen te smokkelen met de tekst: clusterbom misdadig dom en een foto van een man die een door een clusterbom getroffen kind in Irak vasthoudt. Maar die kwam niet door de fouillering want ik moest mijn jas opendoen. helaas.
Van Aartsen meldde desgevraagd dat rond 30 maart '99 werd besloten in de navo raad om de doelen uit te breiden.
Er was zo zei hij sprake van een fase plan waarmee via bombardementen Servie naar de onderhandelingstafel gedwongen zou worden.
Van Aartsen was aanwezig op de top in Washington op het moment dat werd afgesproken dat ook communicatiecentra aangevallen zouden worden.
Rond 30 maart is Nederland dus gecommitteerd geraakt. Doellijsten waarin de fasen werden genoemd waren er al eerder.
De Nederlandse regering heeft de secretaris-generaal van de Navo gemachtigd, genoegen nemend met het globaal weten wat het soort doelen waren.
Bij de vraag over hoe hij de proportionaliteit ziet( van TRS) zegt van Aartsen:
"het propaganda apparaat moest geraakt. In het kader van wat Milosovic op de Balkan had aangericht was het proportioneel."
De enige mededeling van te voren om burgers te laten weten dat communicatie centra NAVO doel zouden zijn, waren volgens v. Aartsen een brief aan Amnesty international en meldingen van de woordvoerder van de NAVO>
Als hem wordt gevraagd of er ook geflyerd is en in de eigen taal burgers gewaarschuwd zijn, zegt hij daar niet van te weten.
Binnen het internationaal recht was alles geoorloofd wat het doel diende de Servische leider terug naar de onderhandelingen te dwingen. De studio was ook diens familiebezit.
Burgerslachtoffers in de studio waren zogezegd onbedoeld neveneffect.
Op de vraag van Steijen of hij weet dat RTS maar drie uur uit de lucht is geweest na het bombardement antwoordt hij bevestigend.
Nis:
Het vliegveld wat eigenlijk doel was lag in bevolkt gebied. Was er sprake van restricties bij de inzet van clusterbommen zo dicht bij bevolkingscentra?
Van A: " Clusterbommen zijn niet verboden. Mij is niet bekend dat Ned. in navo een voorbehoud heeft gemaakt t.a.v. het gebruik van dit wapen. Voorbehoud was niet nodig tegen de achtergrond v.h. internationaal recht."
Steijen spreekt van A. aan op het feit dat hij in de tweede kamer in '99 heeft gezegd dat er geen televisiestations gebombardeerd zouden worden.Als de studio al vanaf '98 op de lijst van doelen stond, waarom was hij daar niet open over in de kamer.
Van Aartsen verwijst naar minister v. defensie.
Vragen naar eigen mening over rechtmatigeheid e.d. mogen niet gesteld worden.
Saecir stelde destijds de doelen in detail op. secretaris-generaal v.d navo was eindverantwoordelijk voor de uitvoering.
Wel hadden alle navo landen invloed op het overgaan naar een volgende fase.
Dat er volgens Amnesty international geen sprake was van militair gebruik van RTS is bij van Aartsen niet blijven hangen. Hij meldt niet in detail welke feiten van militair medegebruik bekend zijn.
Van a. vindt dat het bombarderen van TRS een diplomatiek doel diende, niet een politiek doel.
Nis:
Steijen vraagt of v. A. bekend is met resolutie aug. 1997 VN, waarin clusterbommen duidelijk als massavernietigingswapens en als indiscriminatieve wapens zijn geduid.
Van A: "Die VN resolutie ken ik niet. die is van voor mijn ambtsperiode.het zijn geen landmijnen. Maar de ongelukkige afloop van het bombardement op Nis met de burgerslachtoffers heeft ervoor gezorgd dat Nederland deze wapens sindsdien niet meer gebruikt.. Wat niet wil zeggen dat Nederland het bombardement op Nis achteraf als disproportioneel ziet.
's Middags wordt Kok ondervraagd, omdat hij minister president en voorzitter v.d. ministerraad was destijds.
Hij maakte dus ook deel uit, naar eigen zeggen, van het kernteam binnen de ministerraad inzake Navo. ( minister buitenlandse zaken, minister defensie, en voorzitter Kok)
Ook hij zegt niet over precieze details van inzet luchtwapens en doelen te gaan. Daarbij verwijzend naar de gedelegeerde verantwoordelijkheid, de machtiging die deelstaten aan Saecir en de navo geven.
Kok: " Alleen als eigen mensen in actie kwamen houdt Nederland een bijzondere verantwoordelijkheid voor concrete middelen en doelen."
Zijn antwoorden wijken niet ver af van wat van Aartsen 's morgens heeft gezegd.
Nis:
Ook hij noemt het clusterwapen geoorloofd mits goed gehanteerd. Hij vond het een goed wapen om diverse objecten op het bedoelde vliegveld uit te schakelen, omdat naar zijn zeggen het vliegveld deels militair werd gebruikt.
Steijen: " maar er werden een marktplaats en een ziekenhuis getroffen en er waren burgerslachtoffers.."
Kok: Daarom is er ook vanaf 99 in Nederland een moratorium op clusterbommen. dit is geen erkenning achteraf dat inzet v. clusterwapen toen niet legitiem was maar om uit te sluiten dat er weer iets noodlottigs gebeurt.
RTS:
Ook Kok beweert een " dubbel gebruik" van RTS: propaganda en militair.
In hoeverre dat beweerde dubbele gebruik in de kamer aan de orde is geweest daar mag Steijnen weinig over vragen. Er wordt verwezen naar handelingen. Bij briefings en commissievergaderingen is Kok niet aanwezig geweest.
Het vergewissen van proportionaliteit van navo aanvallen liet hij over aan ministers defensie en buitenlandse zaken.
Steijen noemt nog het potentiele aantal slachtoffers in verband met proportionaliteit. Er waren 150 mensen in het gebouw op het moment v.d. aanval.
Dat was Kok niet bekend.
Bij de vraag over effectieve waarschuwing vooraf, verwijst Kok naar wat van Aartsen vanochtend heeft gezegd. De rechter commissaris toont zich geheel niet verontwaardigd dat de getuigen elkaar tussendoor gesproken hebben, hij vindt dit wel kunnen. kok had immers ook gerust op de publieke tribune mogen zitten vanochtend.
Nis; clusterbommen:
Steijnen: hoe kan er sprake zijn van zorgvuldigheid als je een vliegveld binnen stedelijk gebied bombardeert met munitie waarvan zoveel resten blijven liggen?
Kok: " Als Nederland dit bombardement had moeten uitvoeren had ik het een heel moeilijke beslissing gevonden. Het clusterwapen heeft niet het risico van vervolgaanvallen. Wat Nederland gedaan zou hebben is een hypothetische vraag die ik niet kan beantwoorden."
Steijen; "maar het gaat hier om internationaal recht."
ook hier beroept Kok zich weer op de gedelegeerde verantwoordelijkheid.
De vraag of Nederland juridisch mede verantwoordelijk is blijft in de lucht hangen...
En dan wordt er na een pauze ook nog gediscussieerd over het verzoek van v. Nieuwenhoven om weg te mogen blijven.
Middels haar advokaat Houtzagers laat ze weten het onzin te vinden als spreekbuis voor de tweede kamer te moeten fungeren. dan had elk willekeurig kamerlid wel als getuige opgeroepen kunnen worden. Het zou verspilling van tijd en kosten zijn. Ze wil uitzondering op verplichting als getuige aanwezig te zijn.
De discussie wordt gevoerd. Steijen vindt het onaanvaardbaar als hjaar verzoek ingewilligd wordt.
Via een kort geding wordt geprobeerd haar dan alsnog te laten verschijnen.
 E-Mail: clusterbom@gmx.net
|
| Lees meer over: militarisme | | aanvullingen | | |
