|
|  |
Europa voedt de oorlog in Mexico
Erik Meijer, SP Europarlementariër - 16.02.2004 13:51
Ontwikkelingsprojecten van de Europese Unie zijn aanleiding geweest tot hernieuwde oorlogsvoeringen in de zuidoostelijke deelstaat Chiapas. Eind januari heeft het leger het dorp Nuevo San Rafael ontruimt en de bevolking het oerwoud ingejaagd. SP Europarlementariër Erik Meijer wil nu opheldering over de betrokkenheid van de EU bij deze oorlogshandelingen.
Europa voedt de oorlog in Mexico
Ontwikkelingsprojecten van de Europese Unie zijn aanleiding geweest tot hernieuwde oorlogsvoeringen in de zuidoostelijke deelstaat Chiapas. Eind januari heeft het leger het dorp Nuevo San Rafael ontruimt en de bevolking het oerwoud ingejaagd. SP Europarlementariër Erik Meijer wil nu opheldering over de betrokkenheid van de EU bij deze oorlogshandelingen.
De EU heeft ter waarde van 15 miljoen euro ontwikkelingsprojecten afgesloten met de gouverneur van Chiapas, waarschijnlijk in het kader van het Plan Puebla Panama (PPP), wat omvangrijke infrastructurele projecten bevat in heel Midden-Amerika. Het PPP legt de basis voor de vrijhandelszone die zich moet uitstrekken van Canada tot Zuid-Amerika.
Met de aanval op Nuevo San Rafael komt de jarenlange wapenstilstand tussen het Mexicaanse leger en de opstandelingen van het EZLN in gevaar. Ook in de dorpen Los Cerros en Los Cerritos in Suchiate, tegen de grens met Guatemala, heeft het leger de bewoners verjaagd en daarmee een einde gemaakt aan de jarenlange landbezetting door voorheen landloze boeren. De regering van Chiapas heeft bekendgemaakt dat zij ‘geen landbezettingen meer toe zal staan’. De lange strijd van het EZLN en de inheemse bevolking van Chiapas voor het recht op leven krijgt hiermee opnieuw een militaire kant. Volgens Erik Meijer dient de EU zich verre te houden van dit gewapend geweld en al het mogelijke te doen om de hervatting van vijandelijkheden te voorkomen. Hij heeft daartoe vragen gesteld aan de Europese Commissie.
 E-Mail: eurofractie@sp.nl  Website: http://europa.sp.nl/
|
| Lees meer over: europa militarisme vrijheid, repressie & mensenrechten | | aanvullingen | | EU-ontwikkelingsproject nog steeds onder vuur | mirrormundo - 06.03.2007 00:27
Op 9 februari 2007 eisten 70 indiaanse gemeenschappen in Zuid-Mexico de stopzetting van dit Europese ontwikkelingsproject (Prodesis; Europaid ALA/B7-310/2003/5756), dat uitgevoerd wordt op hun grondgebied. Zij stellen dat het project in strijd is met lokale en internationale afspraken. Al sinds het begin van het project wordt de Europese Unie ervan beschuldigd, onder het mom van armoedebestrijding en natuurbescherming, er op uit te zijn haar economische belangen in de regio veilig te stellen, ten koste van de inheemse bevolking.
De EU en Mexico onderhouden een innige economische samenwerking: het in 1997 getekende handelsverdrag tussen beide partners (sinds 2000 van kracht) werd door de Wallstreet Journal omschreven als “het meest verstrekkende dat de EU ooit heeft gesloten”. In het kader van dit verdrag werken de EU en Mexico ook samen aan armoedebestrijding en natuurbescherming in het Lacandon-woud; een ecologisch belangrijk natuurgebied (tropisch regenwoud) in de Zuid-Mexicaanse staat Chiapas met een grote biodiversiteit. Tevens heeft deze regio een groot economisch potentieel: grondstoffen als olie, uranium en bauxiet, 40% van Mexico’s zoetwatervoorraad, eco-toerisme en een aantrekkelijke arbeidsmarkt. Er liggen tientallen plannen voor waterkrachtcentrales, elektriciteits-netwerken en wegenbouw, en er is grote belangstelling van de farmaceutische industrie voor de genetische diversiteit van het regenwoud.
In december 2003 ging het ontwikkelingsproject Prodesis (Proyecto Desarrollo Social Integrado y Sostenible de la Selva) van start, met €16.000.000 gefinancierd door Chiapas en met €15.000.000 door de EU. Doelgroep zijn 155.000 mensen in 830 gemeenschappen in de omgeving van het beschermde natuurgebied Montes Azules, dat deel uitmaakt van het Lacandon-woud. De bevolking van deze regio bestaat voor het overgrote deel uit arme boeren van indiaanse afkomst. Prodesis wil “een integrale strategie opzetten voor een duurzame regionale ontwikkeling en de levensomstandigheden in de dorpen verbeteren”. De toenemende bevolkingsdruk en kleinschalige landbouw vormen een bedreiging voor de ecologie van dit gebied. Veel indigena zijn in de jaren ’60 en ’70, op zoek naar (de door grootgrondbezit steeds schaarser wordende) landbouwgrond, vanuit de omringende gebieden het woud binnengetrokken; hierin gestimuleerd door de overheid. Prodesis beoogt deze Maya-boeren te stimuleren zich elders te vestigen, of op andere manieren een inkomen te laten verwerven, bijvoorbeeld door het ontwikkelen van de toeristische sector. Dan zouden zij niet langer hoeven te boeren wat de druk op het regenwoud zou verminderen. Zo wordt geprobeerd armoedebestrijding te combineren met natuurbescherming, in een kader van duurzaamheid en democratische inspraak.
De levenswijze van de inheemse bevolking verandert hier echter fundamenteel en drastisch door: voor de indigena zijn de gemeenschappelijke en zelfvoorzienende landbouw en verbondenheid met het land het fundament van hun cultuur. Het indiaanse grondgebruik in gemeenschappelijk bezit, het zogenaamde ejido-systeem, was sinds de Mexicaanse revolutie als grondrecht in de constitutie vastgelegd. Maar om toe te mogen treden tot de NAFTA (het vrijhandelsakkoord tussen Canada, Mexico en de V.S.) werd in 1992 de grondwet weer gewijzigd en werd landbezit in Mexico uitsluitend gebaseerd op privé-bezit. Het concept echter dat land eigendom kan zijn van een (rechts)persoon is vreemd aan de belevingswereld van de Maya. Bovendien, omdat de meeste indigena-groepen in het Lacandon-woud nooit formele (privé)rechten op de grond hebben verkregen, worden betreffende dorpen sindsdien beschouwd als “illegale bezettingen”. Deze ontkenning van de Maya-manier van leven en hun marginalisering was op de dag dat de NAFTA in werking trad (1-1-1994) aanleiding voor de gewapende opstand van het EZLN (Zapatistisch Nationaal Bevrijdingsleger). De regering zette het leger in en na een wapenstilstand volgden er onderhandelingen. Deze resulteerden in 1996 in de San Andres-akkoorden, die echter tot op de dag van vandaag nooit zijn gehonoreerd. De situatie blijft gespannen: nog steeds is er in de regio een sterke aanwezigheid van het leger en vinden er nog regelmatig incidenten plaats waarbij paramilitaire groepen betrokken zijn. De Zapatistas voeren zelfbestuur in de door hun bezette gebieden en werken niet samen met de overheid. De beweging streeft naar zelfbeschikking voor de indigena en ziet het regeringsbeleid, waaronder projecten als Prodesis, als een politiek die erop uit is het indiaanse verzet te breken.
In januari 1998 nam de Europese Commissie een resolutie aan waarin de betrokkenheid van het leger bij het paramilitaire geweld in Chiapas werd veroordeeld en Mexico werd aangespoord het vredesproces weer op te starten. Het Europese parlement wilde zelfs de ratificatie van het reeds getekende vrijhandelsverdrag met Mexico opschorten. Zes jaar later worden in de beleidsstukken van Prodesis echter de indigena cultuur of de Zapatistas niet genoemd. Een van de doelstellingen van Prodesis is “door verder te bouwen op, en samen te werken met de bestaande bestuursstructuren, de regionale integratie te vergroten, om zo de sociale duurzaamheid te bevorderen.” De EU werkt dus samen met de plaatselijke overheid aan consolidatie van de macht, in een gebied waar zich een slepend conflict afspeelt tussen die overheid en inheemse opstandelingen. Dit is in strijd met ILO-conventie 169 (ondertekend door zowel de EU als Mexico), waarin is bepaald dat bij de ontwikkeling en uitvoering van projecten bij een inheemse bevolking, deze moet worden betrokken en geconsulteerd.
Op 9 februari 2007 verklaarden vertegenwoordigers van 70 indiaanse gemeenschappen dat zij niet zijn geïnformeerd over Prodesis. Zij beschouwen het daarom als onwettig en eisen onmiddellijke stopzetting van het project, totdat aan de volgende eisen is voldaan:
“Ten eerste: Wij eisen van de Mexicaanse bonds- en rijksregering en van de EU dat zij ons integer informeren en middels procedures passend bij onze manieren en regelgevingen over het ontstaan, de inhoud, financiering en doelstellingen van Prodesis [...]. Ten tweede: wij eisen dat men zonder enige beperking ons constitutionele recht respecteert om Prodesis, samen met de Mexicaanse regering, te herdefinieren. Wij zijn subjecten en geen objecten van het recht. Ten derde: wij eisen van de agenten van Prodesis dat zij zich niet bemoeien met de vrije verkiezing van onze vertegenwoordigers [...] en dat zij de democratisch genomen beslissingen, genomen door onze gemeenschappen en hun vertegenwoordigers, respecteren.”
De verklaring werd tevens aangeboden aan de permanente vertegenwoordiging van de EU in Mexico-city. Kort hiervoor kwamen de EU en de regering van Chiapas overeen het project met een jaar te verlengen; de einddatum werd opgeschoven van 2007 naar april 2008. Tot op heden (28-2-07) is er nog geen reactie van de EU op de protestverklaring.
Middels Prodesis trachten de EU en Chiapas de lokale overheidsstructuren te versterken, tegen de zin van de inheemse bevolking, met als doel de regionale integratie en economische ontwikkeling te bevorderen; aldus critici. Juist daarom wordt Prodesis gezien als een project dat erop gericht is de bevolking binnen de plannen van de regering te trekken en zo de Zapatistas de wind uit de zeilen te nemen. Hierover hebben verschillende EU-parlementariërs (Tobias Pflüger, Erik Meijer en Eva Lichtenberger) al vragen gesteld aan de Europese Commissie. De antwoorden van de Commissie zijn echter ontwijkend en soms zelfs misleidend. Momenteel bereiden deze parlementariërs nieuwe vragen voor die zij in een hoorzitting over Prodesis willen voorleggen aan de Europese Commissie.
E-Mail: mirrormundo@yahoo.com
Website: http://www.aterburg.dds.nl/mirrormundo/indexmirrormundo.htm
| |
| aanvullingen | |
