WTO-GATS debat meer dan geslaagd
lsvb - 07.02.2003 14:49
Afgelopen woensdag (5 februari) was er in Amsterdam een debat over 'Handel in Hoger Onderwijs'. Verslag van de LSVb-website.
Omdat hierover weinig publieke discussie is, had de LSVb 4 sprekers uitgenodigd die hun mening over onderwijs in het WTO-GATS verdrag kwamen verkondigen. De sprekers waren Annette Nijs (Staatssecretaris, VVD), Nikki Heerens (Bestuurslid ESIB), Mariette van der Wende (Wetenschapper) en Jacques Tichelaar (PVDA kamerlid). Er waren 150 studenten en geinteresseerden die gepassioneerd het debat volgden en de sprekers van commentaar voorzagen.
Het debat draaide al snel over de vraag of ook het publieke onderwijs onder het GATS verdrag valt. Heerens en Tichelaar wezen op de definitie van diensten in het GATS verdrag: enkel diensten die niet op commerciele basis worden geleverd of niet in concurrentie staan met andere 'providers', vallen buiten het verdrag. Omdat het verschil tussen publiek en privaat onderwijs in Nederland zo onduidelijk is (ook publiek onderwijs wordt voor een deel gefinancierd door private geldstromen), en in 1995 is besloten dat private instellingen onder GATS vallen, is deze definitiekwestie erg belangrijk in het GATS debat. Volgens Nijs is de letterlijke tekst van het GATS verdrag eigenlijk niet zo heel erg belangrijk. 'De opstelling van de Nederlandse regering is dat onder de huidige definitie van diensten in het GATS verdrag het publiek bekostigd onderwijs uitgesloten is,' aldus de staatssecretaris. Op de vraag waarom dit dan niet duidelijk in het GATS verdrag gezet kon worden, kon ze echter geen duidelijk antwoord geven.
Onduidelijkheid troef, in het debat. De discussie ging verder over de gevolgen van GATS. De staatssecretaris: 'Iedereen die voor het Hoger Onderwijs is, moet voor GATS zijn.' Ze beroepte zich hierbij op de 'sterke concurrentiepositie van het Nederlandse hoger onderwijs.' Nikki Heerens was het hier niet mee eens: 'Onderwijs hoort niet in handelsverdrag, er zullen hoogstwaarschijnlijk gevolgen zijn voor kwaliteit, toegankelijkheid en medezeggenschap.'
Het debat eindigde met een discussie over de democratische controle over GATS. Stukken zijn vertrouwelijk en alleen Economische Zaken weet waar het precies over gaat. Volgens de onderhandelaar van economische zaken, Marco Braeken, 'worden er op onderwijsgebied geen verdere verplichtingen aangegaan binnen het GATS verdrag in de volgende onderhandelingsronde.' Staatssecretaris Nijs vond dat personen buiten de kamer wel met vertegenwoordigers mochten praten, maar 'dat wat vertrouwelijk is, ook vertrouwelijk moet blijven.'
Het GATS verdrag gaat over de handel in diensten. In 1995 heeft de Europese Unie, door het verdrag te ondertekenen, het private hoger onderwijs opengesteld voor buitenlandse markt. In Nederland is het onduidelijk wat het verschil is tussen publiek en privaat onderwijs en dus hoe ver het GATS verdrag reikt.
 Website: http://www.lsvb.nl
|
