|
|  |
Breek het debat open: teksten persconferentie
bhdo - 14.06.2008 18:31
Tijdens de persconferentie namen verschillende sprekers het woord, hierbij de teksten die ze daarvoor als leidraad gebruikt hebben
Danielle Spock voor Slim Blijven:
Mijn naam is Danielle Spock. Ik woon al dertig jaar met plezier in deze straat, de Derde Oosterparkstraat. De afgelopen vijftien jaar heeft de corporatie echter geen onderhoud aan mijn woning gepleegd. En in plaats van achterstallig onderhoud uit te voeren en te zorgen dat ik en andere huurders hier kunnen blijven wonen, wil de corporatie, Ymere, nu mijn huis, en 92 andere sociale woningen gaan slopen. Ymere wil vooral duurdere woningen terugbouwen en de overgrote meerderheid van de bewoners zal niet kunnen terugkeren in deze buurt. Natuurlijk ben ik het daar niet mee eens en heel veel anderen ook niet. Maar Ymere heeft consequent aan alle betrokkenen: bewoners, deelraad, Dagelijks Bestuur en aan wie het verder maar wil horen uitsluitend verkeerde informatie gegeven over de panden en het planproces met als doel om iedereen op het verkeerde been te zetten en zijn sloopdrift door te drijven.
Wij hebben dat via ons inspreken in de deelraad Oost-Watergraafsmer en het toesturen aan politici van allerlei bewijsmateriaal aangetoond. De overgrote meerderheid van de politici hebben ons toen achter ons geschaard, door een motie aan te nemen die Ymere opriep tot overleg. Tijdens dat overleg hebben we ons altijd constructief opgesteld. We zijn al een jaar bezig met het aandragen van een alternatief voor afbraak. We hebben experts in de arm genomen om de technische staat van de panden te beoordelen, waarvan Ymere zei dat zij erbarmelijk slecht waren, zodat sloop en nieuwbouw de enige optie zou zijn. Uit het onderzoek kwam dat het casco nog in redelijke staat verkeert. Andere deskundigen hebben ons geholpen met het ontwikkelen van een realistisch alternatief plan. Maar we merken dat al het gepraat over bewonersparticipatie in de praktijk niks voorstelt. Ymere weigert zelfs maar te kijken naar ons alternatieve plan.
We zijn toen terug naar de politiek gegaan om Ymere op te roepen wel naar ons plan tot behoud te kijken. Hoewel de meeste afzondelijke politici achter ons staan en willen dat Ymere met ons over alternatieven gaat praten, hebben de coalitiepartijen PvdA, Meerbelangen en de SP in de deelraad het niet aangedurfd om een motie aan te nemen om de verkeerde beslissingen die in het verleden door de deelraad zijn genomen over onze panden op grond van de verkeerde info van Ymere terug te draaien.
Wij begrijpen dat niet.
Als blijkt dat een beslissing op verkeerde gronden genomen is, dan moet je hem gewoon terugdraaien. Waarom doet de deelraad dat niet? De enige reden die politici zelf geven is dat Ymere gewoon te groot en te belangrijk is om te bruuskeren. Het lijkt erop dat Ymere de politiek bestuurt in plaats van omgekeerd.
Nu zeggen de politieke partijen van de deelraadcoalitie dat ze zelf met Ymere gaan praten in een laatste poging om Ymere te overtuigen naar alternatieven te kijken en om in de toekomst de vernieuwing beter te regelen.
We zijn benieuwd naar de uitkomsten van dat gesprek. Weigert Ymere zelfs te kijken naar alternatieven als de politiek daar direct om vraagt of krijgen we nu eindelijk het recht op inspraak waar we recht op hebben? Na afloop van dat gesprek zullen we zien wie er de baas is in Amsterdam Oost. Ik nodig alle journalisten uit om niet alleen naar deze spectaculaire actie te komen maar ook naar conflicten te kijken waarbij geen stenen worden gegooid maar die er wel in kunnen eindigen dat de stad onbetaalbaar en onbereikbaar wordt voor mensen met een laag of normaal inkomen.
Michael Van den Berg van de kraakgroep Oosterparkbuurt
De afgelopen weken stond de media weer vol met verhalen over geweld, wapens en buitenlandse krakers. Van krakers wordt verwacht dat zij zich distantiëren van het ingooien van ruiten maar politici weigeren om zich te distantiëren van de massale arrestaties en het extreme politiegeweld bij de ontruiming van Citex. Bestuurders die zelf de sociale woningbouw in de uitverkoop doen, de openbare ruimte kapotreguleren en voortdurend de repressie opvoeren, roepen dat krakers geen bijdrage leveren aan de stad. Politici die zelf slechts een leeghoofdig verlangen hebben om ‘topstad’ te worden, beschuldigen krakers ervan dat zij hun idealisme laten varen. Niet de krakers maar politici hebben een gebrek aan idealisme. Niet de krakers maar bestuurders maken steeds vaker gebruik van geweld en verboden. Wij willen juist dat de stad er is voor gewone Amsterdammers die gelukkig speciaal genoeg zijn. Wij zijn een deel van deze bevolking wij zullen ons met hand en tand verzetten om de veryupping, vertrutting en stadvernieling een halt toe te roepen. Krakers doen dit op een radicale manier maar de strijd om een betaalbare, tolerante en diverse stad is veel breder. Overal in de stad verzeten huurders zich tegen gedwongen verhuizingen. Overal in de stad proberen bewoners inspraak te krijgen in de plannen met hun buurt. Overal in de stad proberen vrijwilligers hun steentje bij te dragen. Maar ook deze groepen merken dat de uitkomst van het overleg van te voren al vast staat: de sociale woningen worden verkocht, de huren verhoogd en de bezuinigingen en de repressie raken de zwakkeren het zwaarst. Wij willen dat het anders gaat. In de jaren zeventig floot de bevolking bestuurders terug toen zij de Jordaan, de Nieuwmarktbuurt en de Dapperbuurt wilden slopen. Nu is het stadsbestuur van plan om de sociale woningvoorraad te halveren, zijn er massale sloopplannen, hangen overal camera’s en wordt er preventief gefouilleerd. Maar in plaats van deze uitverkoop en repressie aan te kaarten, richten politici en media al hun aandacht op het laatste incidentje en dan vooral op de vraag of er misschien buitenlanders bij betrokken zijn. Dat moet echt anders. Het debat moet worden opengebroken, zodat we eindelijk eens gaan praten over problemen die alle Amsterdammers raken. Wij denken dat het anders kan en anders moet. Morgen gaan we in debat. We nodigen iedereen uit – arm, rijk, links, rechts – om mee te praten. Onze inzet is duidelijk maar we willen ook in debat met tegenstanders en twijfelaars. Kom naar de Derde Oosterparkstraat want je stad staat op het spel.
Merijn Oudenampsen van de huurdersvereniging Amsterdam
Ik ben Merijn Oudenampsen. Ik ben huurder in deze buurt en lid van het bestuur van de Huurdersvereniging Amsterdam. Maar hier spreek ik als burger van Amsterdam, niet als lid van een organisatie.
Het is passend dat deze conferentie hier plaatsvindt. In de Derde Oosterparkstraat worden op dit moment hele blokken sociale huurwoningen gesloopt of gerenoveerd om plaats te maken voor koopwoningen en luxe appartementen. Maar dit is geen ongewoon verschijnsel. Grote delen van de sociale woningvoorraad worden mondjesmaat geprivatiseerd. In 2020 wil de gemeente het aandeel in de sociale woningvoorraad hebben gehalveerd. De vraag is of er op termijn überhaupt nog een voorraad van sociale woningen overblijft. De afbraak gaat snel.
Gebeurt het niet in het groot, zoals in Amsterdam in de Westelijke Tuinsteden of in Rotterdam in Crooswijk, dan gebeurt het in het klein, zoals hier in de Derde Oosterparkstraat en in vele andere wijken in Nederland. Onder het mom van sociale menging moet betaalbare huisvesting plaatsmaken voor almaar luxere en grotere woningen. Dat veel huidige en toekomstige stadsbewoners dit niet kunnen betalen lijkt geen probleem voor bestuurders die immers vooral de koopkrachtige willen bewoners bedienen.
Deze hele operatie voltrekt zich vrijwel geruisloos, en zonder al teveel protest. Immers veel van de bewoners die worden uitgeplaatst, worden daarvoor vergoed en krijgen een voorrangspositie op de wachtlijsten. Kind van de rekening zijn de jongere generaties en de nieuwkomers in de stad, die hun wachttijden zien oplopen en hun recht op huisvesting zien vervallen tot een privilege. Onderhuur, anti-kraak en tijdelijke bewoning zijn - zeker in Amsterdam - van uitzondering tot regel geworden voor mensen die niet tig jaren wachttijd hebben.
Het gevoel van urgentie, het gevoel van een nog steeds bestaande woningnood, dat onder grote groepen in de stad leeft, leeft echter steeds minder onder bestuurders en woningcorporaties. De overheid geeft het initiatief steeds meer uit handen, naar de woningcorporaties en marktpartijen toe, en daardoor neemt de beleidsruimte die er is voor het voeren van een meer sociale en duurzame huisvestingspolitiek zienderogen af.
De besloten onderhandelingen tussen gemeente en corporaties zijn de nieuwe beleidsarena geworden. In de onderhandelingen in deze achterkamertjes geven de de financiële belangen van geprivatiseerde corporaties steeds vaker de doorslag. De politiek doet vervolgens niet meer dan het aantrekkelijk inpakken van wat in feite neerkomt op het uitverkopen van woningen die eerst nog van ons allemaal waren . De corporaties zijn daarmee verworden tot een soort staat in de stad, waar zelfs ministers geen controle meer over hebben.
Het is dit gevoel van urgentie, de nog steeds dringende behoefte aan betaalbare woonruimte in de stad, dat voor velen van ons nog steeds het gesprek van de dag is, een gesprek wat wij ook in de media gevoerd zouden willen zien en waarover we met andere Amsterdammers in debat willen gaan. Wij denken dat de stad tekort gedaan wordt, dus denk met ons mee over hoe het beter kan.
Adam Ferguson van het SPOK
Vijftig procent van de woningen in Amsterdam zijn van de woningcorporaties.
25 procent van de woningen zijn koopwoningen. De overige 25% worden verhuurd door particulieren, en de overgrote meerderheid ervan zijn betaalbare huurwoningen. De politieke consensus die predikt dat er te veel sociale huurwoningen zijn, betekent dat ook deze huurwoningen omgezet moeten worden in koopappartementen.
Dit wordt bewerkstelligd door middel van het splitsingsinstrument. Met een
splitsingsvergunning mag een pandeigenaar elke sociale huurwoning in het
pand apart verkopen.
De ervaring van het Speculatie Onderzoeks Kollektief (SPOK), waar ik
onderzoeker ben, leert dat splitsen (en dus ook het onderliggende beleid)
tot allerlei uitwassen leidt. Net als bij de afbraak van corporatiebezit, worden zittende huurders onder druk gezet om hun sociale huurwoningen en buurten achter te laten. En, uiteraard, elke verkochte sociale huurwoning is een woning minder voor degenen die op de sociale voorraad aangewezen zijn.
Maar goed. Splitsen dus. De gemeente ziet splitsen als een win-win-win
instrument. Minder sociale huurwoningen, meer koopwoningen, en een prikkel
om woningen te renoveren.
In de werkelijkheid gaat het vaak als volgt. Zodra een pand in aanmerking
komt voor splitsen wordt het een object van speculatieve handel,
gestimuleerd door het feit dat enorme winsten gemaakt kunnen worden. Het
pand komt namelijk snel in handen van een circuit gespecialiseerde
vastgoedhandelaren dat het pand van de oude eigenaar opkoopt. Vaak wordt
het pand snel doorverkocht binnen deze kring, wat een kunstmatige en soms
extreme waardestijging tot gevolg heeft. Om dit in de juiste context te
plaatsen: notarissen worden geacht hun dienst te weigeren als een
waardestijging van meer dan 15% binnen 6 maanden ontstaat waarvoor geen
verklaring is gegeven. Bij splitsen zijn waardestijgingen in dezelfde
periode van 30%-50% niet ongewoon. Deze waardestijging komt uiteraard
alleen ten goede aan de oorspronkelijke pandeigenaar en de
tussenhandelaren, die hier vrijwel niks voor hoeven te doen.
Tegelijkertijd wordt het aan de zittende huurders duidelijk gemaakt dat
zij beter kunnen vertrekken, want het verzilveren van de winst is moeilijk als er nog huurders daar nog zitten. Soms wordt er overgegaan tot expliciete intimidatie van huurders maar in het algemeen worden subtielere mechanismes toegepast. Het is in deze zin opmerkelijk dat splitsen er juist toe kan leiden dat achterstallig onderhoud NIET weggewerkt wordt: zo gaan de huurders sneller weg, en zo is er meer ruimte om met de prijs te speculeren.
Nadat de huurders vertrokken zijn komt er soms een grondige maar vaak een gebrekkige verbouwing en de etages worden vervolgens verkocht voor minstens twee ton per stuk. Vergelijk dit met de oorspronkelijke prijs van zo'n pand, die doorgaans ergens tussen 3 en 5 ton ligt.
Wij kunnen dus de gevolgen van splitsen als volgt samenvatten:
1/ Het verdwijnen van sociale huurwoningen
2/ Het onder druk zetten van zittende huurders
3/ Het creëren van stimuli om achterstallig onderhoud juist NIET weg te
werken
4/ Het creëren van kunstmatige, speculatieve waardestijgingen
5/ Het ontstaan van een transactiegordijn waarachter geld witwassen uitstekend mogelijk is.
Tot slot:
Feitelijk is het splitsingsbeleid een indirecte subsidie voor pandeigenaren en vastgoedhandelaren die zich kunnen verrijken ten koste van huidige en toekomstige huurders. We zijn daarom blij dat het SPOK vandaag meedoet aan de persconferentie en morgen aan de discussies. Het is tijd dat het debat opengebroken wordt!
Statement van de studenten - krakers
Geachte aanwezigen, geachte pers,
Het is een bekend gegeven dat het in Amsterdam praktisch onmogelijk is voor studenten aan betaalbare woonruimte te komen. De voorraad kamers die via officiële kanalen bereikbaar is is niet toereikend, van lage kwaliteit en kent jarenlange wachtlijsten.
Grote groepen studenten, bijvoorbeeld de hele lichting eerstejaars die vanaf september ook op kamers zal gaan jagen, worden in de handen gedreven van huisjesmelkers, die buitensporige prijzen durven te vragen voor kleine hokken op afgelegen locaties.
Veel studenten laten zich ook verleiden door het op het eerste gezicht aantrekkelijke “antikraak”. Met lage prijzen en grote hoeveelheden vierkante meters vallen studenten al snel voor deze tijdelijke woonvorm. Er zitten echter veel nadelen aan antikraak. Ten eerste kan men vaak op zeer korte termijn gedwongen worden het huis te verlaten zonder dat er vervangende woonruimte beschikbaar gesteld wordt. Daarnaast kunnen eigenaren zonder aankondiging vooraf naar binnen lopen om het huis te laten zien aan eventuele kopers en de antikrakers kunnen door middel van contracten waar ze verder geen rechten aan kunnen ontlenen gedwongen worden reparaties of onderhoud zelf te betalen.
Als laatste werkt antikraak speculatie in de hand. Door jezelf beschikbaar te stellen als de tijdelijke rechteloze oppasser van een huis kunnen huiseigenaren, waaronder ook woningcorporaties, veel makkelijker spelen met de vierkante meters die ze in handen hebben, om ze op het juiste moment te voor het hoogste bedrag te verkopen.
Daarom hebben wij, een collectief studenten van diverse universitaire, hbo en mbo opleidingen, besloten dat kraken voor ons het enige alternatief is. Wij zullen in de toekomst op deze wijze voor ons zelf in onze woningbehoefte voorzien, en willen tevens op deze wijze zowel de woningnood als de enorme leegstand aankaarten. Daarnaast steunen wij de strijd van de huurders en krakers in Oost. Hier worden mensen, die hier al jarenlang wonen, structureel hun huizen uitgewerkt, zodat ze die ooit tegen de vlakte kunnen werken om plaats te maken voor minder en veel dure yuppenwoningen.
Wij studenten vinden deze afbraak van sociale huurwoningen een ramp en zijn van mening dat er juist veel meer sociale huisvesting in de stad gerealiseerd zou moeten worden, om zo veel mogelijk diverse groepen Amsterdammers, waaronder studenten, de kans te geven een woning te vinden.
Daarom, Solidair met de strijd van huurders en krakers in Oost.
|
| Lees meer over: wonen/kraken | | aanvullingen | |
