Chantage is geen opvang, maar opvang wel chantage
Stel dat ik tegen je zeg: “Je mag hier wel wonen, maar dan moet je wel bereid zijn om mee te werken om hiervandaan zo snel mogelijk te vertrekken.” Zou je dan ook niet zeggen: “Dat is raar, je biedt me iets aan om het af te kunnen nemen!”?
Dat is feitelijk wat het Bed Bad en Brood 'akkoord' tussen PvdA en VVD inhoudt. De gemeente Amsterdam biedt precies deze vorm van 'opvang' aan voor vluchtelingen van wie de asielaanvraag is afgewezen. Vluchtelingen, die zichzelf geen vluchteling mogen noemen omdat de staat hen die status niet heeft verschaft, omdat de staat om te beginnen zich het voorrecht heeft toegeëigend om daarover te kunnen beslissen. Vluchtelingen, die het stempel 'illegaal' op zich geplakt hebben gekregen, om vervolgens als paria's te kunnen worden opgejaagd. Vluchtelingen, die op straat zijn geschopt en rechteloos gemaakt om hen te kunnen afschilderen als overlastgevend, crimineel.
Geen geld, geen dak boven het hoofd, geen eten, geen zorg, elke dag de angst om opgepakt te worden door een ijverige smeris die zijn werk graag goed doet. Het werk van het pakken van 'illegalen'. Dat kun je gewoon doen terwijl je thuis de liefhebbende echtgeno(o)t(e) en vader of moeder van schoolgaande kinderen uithangt. We zijn hier in Neederland zonder meer redelijk, toch?
Het lijkt zo mooi als je de krantenkoppen leest. Hebben de vluchtelingen van Wij Zijn Hier na jaren van strijd dan eindelijk bereikt wat ze wilden? Dat hun recht op bestaan wordt erkend? Dat wordt erkent dat de Neederlandse staat als onderdeel van Fort Europa al jarenlang hen laat verrekken? "Amsterdam breidt opvang uit" en "Amsterdam biedt uitgeprocedeerde asielzoekers 24-uurs opvang aan". Het is zand in de ogen strooien. Het is de strijd proberen te ondermijnen. De vluchtelingen moeten nu maar eens tevreden zijn met wat hen geboden wordt en gaan meewerken. De supporters moeten zich maar eens terugtrekken want ze houden de voortgang van het proces van vertrek alleen maar tegen. Het is al zo vaak geprobeerd om een wig te drijven tussen meewerkenden en niet-meewerkenden, tussen zieken en iets minder zieken. Voorrechten en gunsten worden uitgedeeld als snoepgoed. Telkens wordt vluchtelingen voorgehouden dat er gewerkt wordt aan een oplossing, alleen kan niet iedereen geholpen worden. Zo tracht men de onderlinge solidariteit te breken. Zo tracht men de steun te laten afkalven. Iedereen wordt een keer moe, wanhopig, en zal dan alles aangrijpen dat beter is dan een leven beurtelings op straat of in een cel.
Maar wat denk je, van der Laan? Wat denk je, Dijkhoff, de hippe nieuwe Fred Teeven? Alles wat jullie proberen om de aandacht af te leiden van waar het om gaat, namelijk de kans om een leven op te bouwen voor iedereen, ongeacht afkomst of geboortegrond, zal niet slagen. Je kunt het nog zo mooi verpakken, maar als je die verpakking losrukt, is de binnenkant van het gebodene totaal verrot. Zo verrot als jullie zijn met je beleid en je beloftes, met je politie, je IND, je gevangenissen, je grenscontroles. Zo verrot dat slechts weggooien een optie is.
Wéér geweld tegen vluchtelingen bij de Stopera laatst, en wéér leugens over de toedracht. Racistische arrestaties: alleen vluchtelingen werden opgepakt. Dat hebben we al vaker gezien. Veel blauwe plekken. Smerissen die dingen zeggen als : “Wat doe je hier? Ga terug naar je eigen land”. Voorbeeldig gedrag weer.
En dan nu de kraak van het voormalige Stadsdeelkantoor van Nieuw West, Pieter Callandlaan 1, welke direct wordt beantwoord door de gemeente met het doen van aangifte. De gemeente Amsterdam staat tegenover de vluchtelingen met in de ene hand de knuppel en in de andere hand de paperassen waar mensen hun handtekening op moeten zetten. Kies maar.
Dat is geen keuze, dat is chantage. Andermaal chantage. Het is de Vluchthaven all over. Ook de opvang daar hing samen met meewerken aan 'terugkeer'. Het alternatief is de straat, is opsluiting, is deportatie. Het alternatief is de angst, de kou, de onzekerheid. Humanitaire en kerkelijke organisaties hebben voor de huidige praktijk de weg geplaveid. Organisaties als de Pauluskerk in Rotterdam worden als lichtend voorbeeld genomen van hoe je opvang kunt koppelen aan 'vrijwillig' vertrek. Alles met zalvende woorden en bedrog. Het is Neederland ten voeten uit. Het is het Neederland dat deportaties noemt: “Begeleide gedwongen terugkeer van vreemdelingen”.
Onlangs verscheen de eerste rapportage van de 'Inspectie Veiligheid en Justitie (de Inspectie VenJ)' over die deportaties. Het is een rapport waarin stelselmatig wordt gesproken over 'de vreemdeling' om maar zoveel mogelijk afstand te creeëren tussen 'ons' en 'de vreemdeling'. Door afstandelijk en eufemistisch taalgebruik worden vluchtelingen gedehumaniseerd, worden intimidatie en geweld tijdens deportaties verhuld en goedgepraat. Er wordt gesproken over 'begeleiden', over het 'aanleggen van dwangmiddelen', over 'ligprocedure'. Allemaal verhullend taalgebruik voor boeien en knevelen, voor bijna stikken. Alles tijdens gewone lijnvluchten waarmee mensen op vakantie gaan, vaak KLM. En weer is er die chantage: “Werk mee, of anders!”. Alleen, dat staat er niet zo.
Volgens het rapport gebeurt het wel eens dat passagiers protesteren tegen die “begeleide gedwongen terugkeer van vreemdelingen”. De AIVD maakte er in het jaarverslag van 2014 ook al melding van. Lastig hè?
Een staat die bij wijze van beleid voortdurend mensen chanteert, hoeft niet raar op te kijken als acties gericht tegen dat beleid tot doel hebben dat beleid onder druk te zetten, door het dwars te zitten en te saboteren, door de middelen, de uitvoerders, de profiteurs en de systemen aan te vallen, het werk onmogelijk te maken en desnoods ook stuk te maken. Wat voor keus is er anders? Acceptatie is toch geen keus? Vluchtelingen op de stoep van het stadhuis in Amsterdam kunnen rekenen op nietsontziend geweld. Vluchtelingen die niet meewerken als ze in het vliegtuig worden getild ook. We mogen niet blijven toezien zonder iets te doen. We mogen ons niet laten bang maken om ook geraakt te worden door dat geweld, die repressie.
Afgelopen week stonden de vluchtelingen van Wij Zijn Hier, slechts een paar dagen na het politiegeweld bij de Stopera, op de stoep van de IND aan de Stadhouderskade. Dat is een van de plekken waar de misdaden van de staat worden uitgevoerd, een van de schakels in de ketting die kapot moet. Ik bewonder hun moed en doorzetting. Ik vraag me af waar ze de nacht erop zullen slapen. In een cel of op straat? In een kraakpand of een opvanglocatie waar ze hebben moeten tekenen voor meewerken aan 'terugkeer'?
De misdadigers van der Laan en Dijkhoff en met hen vele anderen, zien hen graag onzichtbaar, zien 'het probleem' graag opgelost. Maar het probleem is pas opgelost als gezien wordt dat het probleem het schijnheilige Neederlandse en Europese apartheidsbeleid is. Pomp nog maar eens wat meer geld in die apartheid zodat gezegd kan worden dat vluchtelingen 'ons' geld kosten. Pomp nog maar eens wat meer welvaart weg uit het Afrikaans continent en zeg dat het onze verdienste is. Ik zeg: laten we het probleem oplossen waar het zit, en dat zijn niet de vluchtelingen die voor het zoeken van bescherming een hoge prijs betalen aan de mafia van de regeringen van welvarende landen, en vaak ook de hoogste prijs: die van hun leven. Chantage tot de dood erop volgt. Wie zwijgt, stemt toe.
Joke Kaviaar, 8 juni 2015