Albayraks dwang: 'dubbel' zitten
vrijheid van beweging - 12.07.2008 12:58
Dit stuk is de mogelijke reden waarom Joke is overgeplaatst naar de 'one flew over the cuckoo's nest' afdeling van P.I. Nieuwersluis.
Een oorlogsverklaring aan de twee-op-een-cel dwang.
opgepropte tweepersoonscel
Albayraks dwang: ‘dubbel’ zitten
Of de reactie van Albayrak op het rapport van de Raad voor de Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (RSJ), ‘meer op een cel?’ erg tot de vrouwen in Nieuwersluis is doorgedrongen, betwijfel ik. Er wordt namelijk toch al vanuit gegaan dat ‘Je wel zal moeten’ en dat ‘Je niet kunt weigeren’.
Op de inkomstenafdeling hebben ze er vijf. Het totaal aantal cellen op deze afdeling is nu boven 16 plus beneden 14 = 30. Met het ombouwen van deze vijf 1- naar 2-persoonscellen is de ‘capaciteit’ van deze afdeling toegenomen tot 35 vrouwen.
Een komen en gaan is het op deze afdeling. Sommigen zitten hier enkele dagen een boete uit, anderen zitten hier een aantal weken of maanden een korte straf uit – weer anderen zitten in voorarrest en wachten op overplaatsing naar een volgende afdeling, waar op meer bewegingsvrijheid wordt gehoopt.
Immers, op de inkomstenafdeling is het ‘dagprogramma’ uiterst mager. Een snelle rekensom leert dat het aantal uren per dag doorgebracht ‘achter de deur’ in het gunstigste geval uitkomt op 21, maar de meeste dagen 22. 22 uur per dag met z’n tweeën ‘op cel’: ik moet er niet aan denken. Toch lijkt het erop dat iedereen aan de beurt komt.
Nu zijn er mensen die het ‘gezellig’ vinden. En er zijn mensen die behoefte hebben aan aanspraak, want anders vervelen ze zich, zitten ze te piekeren enzovoort. Maar een oudere vrouw (70+) die hier de vorige keer was toen ik hier zat, werd gek: tevoren had ze tegen mij haar angst geuit. Ze had last van haar darmen en moest veel winden. “Dat kan toch niet, als je met een ander zit? Dan moet ik het gaan inhouden en dan krijg ik nóg meer last!”.
Maar ze moest (want anders!). Één dag later was de bewaking tot de conclusie gekomen dat het toch niet kon: het arme mens was dermate wanhopig dat de beslissing werd teruggedraaid.
De angst van deze vrouw is geen uitzondering. Angst voor ruzie, angst om ‘overruled’ te worden door een ander, wrevel over het gebruik van die ene tv, het wel of niet aanhebben van licht, radio, wisselende slaaptijden….
Het meer-op-een-cel-experiment is in de Nederlandse detentiecentra voor mensen zonder papieren eerst uitgeprobeerd, met 2-, 4-, en 6-persoonscellen in o.a. de Rotterdamse bajesboten en Kamp Zeist. Zonder enige gêne trok men zich nergens iets van aan, zette rokers en niet-rokers bij elkaar, mensen met verschillende culturele, religieuze of anderszins van elkaar verschillende achtergrond, mensen die elkaars taal niet spreken…. Het leidde/leidt tot vechtpartijen, onrust, elkaar aanvallende gevangenen… “maar dáár hebben we isoleercellen voor”.
Dit alles is nog altijd praktijd. Toen ik vorige week in eerste instantie haast in Kamp Zeist terecht kwam, bleek men daar nog altijd zonder aanzien des persoons mensen direct samen te zetten. Weigering leidt onvermijdelijk ook al tot…. de isoleercel.
Dat laatste is overal zo. De Nederlandse overheid, met Albayrak voorop, zet het experiment van voorheen minister van justitie Donner onverdroten voort, met als grote vooruitgang: nieuwe 2-persoonscellen worden GROTER dan 1-persoons. Twee vierkante meter om precies te zijn. 10 m2 wordt 12 m2. Één vierkante meter p.p. erbij. Tel uit je winst!
Een andere door Albayrak bedachte ‘verbetering’ is de ‘inspraak’, om het beleid een beetje meer in overeenstemming te brengen met de Europese gevangenisregels: inspraak over met wie je wilt ‘dubbelen’.
Tot nu toe maakten bewakers – die men tegenwoordig p.i.w’ers noemt – de dienst uit. Of dat nu écht verandert?
Citaat van een bewaker die op de isolatie-afdeling van Zwolle werkt(e?) toen ik daar in november vorig jaar na een 2pc-weigering terechtkwam: “Ik heb met succes koppeltjes gemaakt, die jongens vinden het leuk”. De bewakers als relatiebemiddelaar!
Hij vertelde er niet bij – ik was een discussie met hem begonnen om het gewenste effect van totale isolatie te doorbreken – dat het ‘niet altijd lukte’. Die opmerking ontlokte ik hem pas na enig aandringen. De bewaker moest daarop toegeven geen voorstander te zijn van dwang, net als de RSJ. “Maar ja, het komt van boven”.
Maar wat de sleuteldragers zelf ook ervan zeggen: het laat zich raden dat het ‘binnen’ met de ‘inspraak’ net zo zal gaan als ‘buiten’: het is marginaal en de machthebber heeft het laatste woord. De zoveelste polderoplossing, zoethoudertje numero zoveel. Maar de ‘buiten’ zo abstract lijkende discussie is ‘binnen’ dagelijkse realiteit. Komt er op de afdeling plaats in een 2pc, dan denkt iedereen: “moet ik daar straks in?”.
Het is nu de vraag hoe de RSJ op de volgehouden dwang gaat reageren. De schorsingsverzoeken die het beklag tegen een ‘disciplinaire straf’ begeleiden, moeten namelijk worden ingediend bij ….. diezelfde raad!
De RSJ kan dus een aardige stok tussen de spaken van het wiel dat ‘tweepersoonsceldwang’ heet, steken:
honoreert de RSJ stelselmatig de schorsingsverzoeken ingediend door mensen die ‘in de iso’ zijn gegooid omdat zij de ‘mpc’ weigerden, dan hebben de bajesdirecties een probleem. De effectiviteit van de sanctie kan daardoor worden teniet gedaan.
Schrijfster is van zins – wanneer het zich eerdaags voordoet – opnieuw te weigeren. Dan zullen we zien of de RSJ boter bij de vis doet, of water bij de wijn!
Strijdbare groet!
Joke Kaviaar, 8-7-08 Nieuwersluis
NB. De beklagzaak vanwege de iso in Zwolle door het 2pc weigeren, loopt nog steeds.
|
